Basınçlı Kapların Periyodik Kontrolü

Anasayfa » Periyodik Kontrol » Basınçlı Kapların Periyodik Kontrolü

Basınçlı Kapların Periyodik Kontrolü : Yasal Zorunluluklar ve Güvenlik Rehberi… İşletmelerde üretim ve operasyonel süreçlerin vazgeçilmez bir parçası olan Basınçlı Kaplar (Kompresörler, Hava Tankları, Kalorifer Kazanları gibi), doğru kullanılmadığında veya periyodik olarak düzenli denetlenmediğinde ciddi tehlikeler barındıran iş ekipmanlarıdır.

Yüksek basınç altında çalışmaları, onları potansiyel birer risk kaynağı haline getirir. Bu riskleri ortadan kaldırmanın ve yasal yükümlülükleri yerine getirmenin tek yolu ise alanında uzman kişiler tarafından düzenli olarak yapılan Periyodik Kontrol işlemleridir.

Basınçlı Kapların Periyodik Kontrolü, sıradan bir uygulama değildir. Bu kontrol, yönetmelikte belirtilen yetkinliğe sahip (Makine Mühendisi, Metalurji ve Malzeme Mühendisi vb.), TÜRKAK akredite kuruluşlara bağlı ve EKİPNET sistemine kayıtlı uzmanlar tarafından yapılabilir.

SARIZEYBEK OSGB olarak;

  • İzmir, Aydın, Manisa, Denizli ve tüm Ege Bölgesi’nin endüstriyel dinamiklerine hakim,
  • Alanında uzman ve tüm yasal yetkinliklere sahip mühendis kadromuzla,
  • Kalibrasyonlu ve modern test ekipmanlarımızla,
  • İşletmenizin üretim akışını aksatmayacak şekilde planlama yaparak,

Basınçlı Kaplarınızın Fenni Muayenesi ve Periyodik Kontrollerini Güvenle Gerçekleştiriyoruz

İşletmenizin demirbaşı olan Basınçlı Kaplar risk kaynağı değil, güvenli üretim aracı olmalıdır. Yasal yükümlülüklerinizi tam olarak yerine getirmek ve olası felaketi önlemek sizin elinizde… İşletmenize özel Periyodik Kontrol Planlaması ve Teklifi Almak için SARIZEYBEK OSGB uzman ekibiyle Hemen İletişime Geçin… Güvenliğiniz, bizim önceliğimizdir.

Basınçlı Kapların Periyodik Kontrolü Yönetmeliği

Basınçlı Kap Nedir ve Hangileri Kontrole Tabidir?

İç basıncı 0,5 bardan daha yüksek olan her türlü kap ve ekipmana “Basınçlı Kap” denir. “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” kapsamında, işletme bünyesinde bulunan aşağıdaki ekipmanların periyodik kontrolü yasal bir zorunluluktur;

  • Kompresör ve Hava Tankları : Endüstrinin hemen her kolunda kullanılan en yaygın basınçlı kaplardır.
  • Kalorifer (Isıtma) Kazanları : Isınma sistemlerinin kalbidir ve düzenli kontrolü hayati önem taşır.
  • Buhar ve Kızgın Su Kazanları : Yüksek enerji potansiyeli nedeniyle dikkat gerektirirler.
  • Otoklavlar : Özellikle sağlık ve gıda sektöründe sterilizasyon için kullanılırlar.
  • Genleşme Tankları ve Hidroforlar : Tesisat sistemlerinin güvenli ve verimli çalışmasını sağlarlar.
  • Sanayi Gazı Tankerleri ve Depolama Tankları

Periyodik Kontrol Neden Zorunlu ve Önemlidir?

Basınçlı Kapların Kontrolü sadece bir yasa gereği değil, aynı zamanda çok yönlü bir güvenlik ve verimlilik yatırımıdır. Bu hususta yönetmelik ile garanti altına alınan durumları;

  1. Yasal Sorumluluk : 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili yönetmelikler işvereni, işyerinde ekipmanların güvenliğini sağlamakla yükümlü kılar. Denetimlerde tespit edilecek bir eksiklik, ciddi idari para cezalarına yol açabilir.
  2. Can Güvenliği : Kontrolsüz basınçlı kap, bomba etkisiyle patlayıp ölümcül iş kazaları, yaralanmalar ve büyük maddi hasarlara neden olabilir. Periyodik Kontrol, bu felaket senaryolarını önler.
  3. İş Sürekliliği : Ekipman arızasından kaynaklanacak patlama veya duruş, üretiminizin tamamen durması, siparişlerinizin aksaması ve telafisi zor ticari kayıplara yol açar.
  4. Ekipman Ömrü : Düzenli bakım ve kontrol, korozyon, çatlak ya da yıpranma gibi sorunların erken teşhis edilmesini sağlayarak ekipmanınızın ömrünü uzatır ve ani arızaların önüne geçer.

şeklinde açıklayabiliriz.

SARIZEYBEK OSGB olarak İzmir ve tüm Ege Bölgesi‘ndeki sanayi tesislerine, atölyelere veya işletmelere bu kritik hizmeti sunarak can ve mal güvenliğinizin teminatı oluyoruz. Detaylı bilgi almak için Hemen Bizi Arayın

Basınçlı Kapların Periyodik Kontrolü Yönetmeliği

Türkiye’de Basınçlı Kapların Periyodik Kontrollerini Düzenleyen tek bir “Basınçlı Kaplar Yönetmeliği” bulunmamaktadır. Bu kontrollerin yasal dayanağı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’dir.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu‘na dayanan bu yönetmelik, iş yerlerinde bulunan tüm iş ekipmanları gibi Basınçlı Kapların Güvenli Kullanımı için gerekli asgari şartları, kontrol periyotlarını ve kontrolü yapacak kişilerin yetkinliklerini net bir şekilde belirler. İşverenler için bu yönetmelikte belirtilen kurallara uymak, yasal bir zorunluluktur. İşletmenin İş Sağlığı ve Güvenliği uyumunun temelini oluşturur.

Periyodik Kontrol Kapsamında Neler Yapılır?

SARIZEYBEK OSGB mühendisleri tarafından gerçekleştirilen profesyonel bir Periyodik Kontrol Süreci aşağıdaki adımları içermektedir:

  1. Doküman İncelemesi : Ekipmanın teknik dosyası, önceki kontrol raporları ve üretici talimatları incelenir.
  2. Görsel ve Fiziksel Kontroller : Kabın genel durumu, kaynak dikişleri, korozyon, eziklik, çatlak gibi deformasyonlar gözle ve özel ekipmanlarla kontrol edilir.
  3. Emniyet Donanımlarının Kontrolü : Emniyet ventili, manometre (basınç göstergesi), presostat gibi kritik güvenlik elemanlarının çalışır durumda olup olmadığı test edilir.
  4. Hidrostatik Test (Basınçlandırma Testleri) : En önemli aşamadır. Ekipman, işletme basıncının 1,5 katı basınca dayanıklı su ile doldurulup belirli süre boyunca sızdırmazlık ve dayanıklılığı test edilir. Hidrostatik testin yapılamadığı durumlarda, standartlarda belirtilen tahribatsız muayene yöntemleri (ultrasonik, radyografik vb.) uygulanır.
  5. Raporlama : Tüm bulgular, test sonuçları ve gözlemler yasal formata uygun olarak “Periyodik Kontrol Raporu” haline getirilir. Raporda ekipmanın durumu (Kusursuz, Hafif Kusurlu, Ağır Kusurlu) net bir şekilde belirtilerek eksiklikler varsa giderilmesi için öneriler sunulur.

Basınçlı Ekipmanlar Periyodik Kontrolü

Basınçlı Ekipmanlar Periyodik Kontrolü

Basınçlı Ekipmanlar” terimi, sadece basınçlı kapları (tank, kazan vb.) değil, aynı zamanda bu kaplarla birlikte çalışan emniyet donanımlarını (emniyet ventili, presostat) ve basınç altında boru tesisatlarını da içeren geniş bir kavramdır. Dolayısıyla Basınçlı Ekipmanların Periyodik Kontrolü, sistemin bütünsel bir güvenlik analizini ifade eder.

Bu süreçte sadece tankın fiziksel bütünlüğü değil, aynı zamanda basıncı güvenli seviyelerde tutan aksesuarların ve ekipmanın diğer sistemlerle olan bağlantılarının da doğru ve güvenli bir şekilde çalıştığı teyit edilir. Bu bütüncül yaklaşım, potansiyel risklerin eksiksiz bir şekilde ortadan kaldırılması için kritik öneme sahiptir.

SARIZEYBEK OSGB, tüm Periyodik Muayene ve Kontrolleri, gerekli tüm eğitimleri almış, akredite ve uzman mühendis kadrosuyla gerçekleştirerek, hazırlanan raporların yasal geçerliliğini ve güvenilirliğini garanti altına almaktadır.

Basınçlı Kap ve Tesisatlar Periyodik Kontrolü

Basınçlı bir Kabın Güvenliği yalnızca kendi fiziksel durumuna değil, aynı zamanda bağlı olduğu tesisatın (borulama, vanalar, bağlantı elemanları, destekler vb.) sağlığına da bağlıdır. “Basınçlı Kap ve Tesisatlar Periyodik Kontrolü” bu entegre yapıyı bir bütün olarak ele alır.

Kontrol esnasında basınçlı kabın yanı sıra, bu kaba akışkan taşıyan ya da kaptan akışkan alan boru hatlarındaki korozyon, sızdırmazlık, mekanik hasar ve bağlantı noktalarının durumu da incelenir. SARIZEYBEK OSGB mühendisleri, sistemin sadece bir parçasını değil, tüm tesisatı bütün olarak değerlendirerek işletmenizin operasyonel güvenliğini en üst seviyede sağlar.

Basınçlı Kapların Periyodik Test ve Kontrolleri

Bu ifade Periyodik Muayene sürecinin iki temel aşaması olan Test ve Kontrol süreçlerini vurgulamaktadır. Kontrol Aşaması; ekipmanın teknik dosyalarının incelenmesini, gözle muayene (korozyon, deformasyon tespiti), kaynak dikişlerinin kontrolü gibi tahribatsız ve görsel denetimleri içerir. Test Aşaması ise ekipmanın fonksiyonelliğini ve dayanıklılığını ölçmeye yönelik uygulamalardır. Bunun en bilinen örneği ekipmanın tasarım basıncının 1,5 katı ile gerçekleştirilen hidrostatik basınç testidir.

Bu iki aşama birbirini tamamlayarak ekipmanın hem mevcut fiziksel durumunun hem basınç altındaki davranışının tam olarak değerlendirilmesini ve güvenli olduğuna dair raporlanması durumunu sağlar.

Basınçlı Kapların Periyodik Kontrolü bu konuda özel uzmanlık ve yasal yetkiye sahip kişiler tarafından yapılmalıdır. İlgili yönetmeliğe göre bu tip kontroller; Makine Mühendisleri, Metalurji ve Malzeme Mühendisleri, Makine veya Metal bölümü mezunu Teknik Öğretmen ya da Makine Teknisyenleri/Yüksek Teknisyenleri tarafından yapılabilir.
Yönetmeliğe göre standartlarda aksi belirtilmediği sürece Basınçlı Kapların Periyodik Kontrolü yılda en az 1 (bir) kez yapılmalıdır. Bu genel kural olup tüm basınçlı kaplar için asgari gerekliliktir.

E-Bülten